Detaylı bilgi ve randevu için biz sizi arayalım.

Bazı insanlar denge problemlerini baş dönmesi olarak nitelendirirler. Çevrenin dönmediği bu denge bozukluğu bazen iç kulağa bağlı bir problemden dolayı ortaya çıkar.

Vertigo Nedir?

Bazı insanlar denge sağlamaktaki zorluklarını "vertigo" kelimesiyle açıklarlar. Bu kelime Latince "dönmek" fiilinden gelmektedir. Bu hastalar sıklıkla kendilerinin veya çevrenin döndüğünü söylerler. Vertigo çoğunlukla iç kulak probleminden kaynaklanır.

Hareket Hastalığı ve Deniz Tutması Nedir?

Bazı insanlar uçağa bindiklerinde veya arabada bulantı hissederler, hatta bazen kusarlar. Bu duruma taşıt tutması denilir. Birçok insan bu rahatsızlığı gemiye bindiği zaman yaşar; bu nedenle aynı durum deniz tutması olarak adlandırılır. Deniz tutması sadece ufak bir rahatsızlıktır ve genellikle ciddi bir tıbbi bozukluğu ifade etmez. Ancak, bazen yolcular bu rahatsızlıktan dolayı ciddi kısıtlamalar yaşayabilirler. Nadiren, bu rahatsızlık yolculuk bitse dahi birkaç gün daha devam edebilir.

Postürografi

Denge bozukluğu şikayetiyle kliniğe başvuran hastalarda, problemin veya patolojinin hangi sistemi etkilediğini belirlemekte yardımcıdır. Hastaya ayakta uygulanan 18 ayrı testin sonuçlarının kendi içinde analiz edilmesi neticesinde; Postürografi, hastanın denge bozukluğunun somatosensoryel sistem, vizüel sistem veya vestibüler sistem etkilenmesinden hangisinden kaynaklandığını belirleyerek, bu üç sistemden alınan verileri birbirine oranlayarak etkilenme derecelerini sayısal veri olarak sunar. Sistem etkilenmelerinin hangileri olduğunu ve etkilenme derecelerini, hasta ile aynı kiloda, boyda ve özellikte olan normallerle oluşturulmuş ve sisteme kaydedilmiş normatif datalarla karşılaştırarak belirler. Denge rehabilitasyonu da yine postürografi cihazı ile yapılmaktadır. Hastaya belli zorluk derecelerinde 5 etaptan oluşan tedavi protokolü uygulanmaktadır. Değerlendirme öncesinde, hasta baş dönmesi veya denge bozukluğu için medikal tedavi görüyorsa, en doğru sonuçlar için test gününden iki gün önce kullandığı ilaçlara ara vermelidir.

Kulak Burun Boğaz hekimi tarafından muayenesi yapılmış, gerekli görülmüşse medikal ve/veya cerrahi tedaviler uygulanmış veya uygulanmaya devam eden; somatosensoryel sistem etkilenmesine bağlı denge kaybı yaşayan hastalar, vestibüler sistem etkilenmesine bağlı dengesizlik hali devam eden hastalar, ayak bileği ve diz yaralanmalarına bağlı fonksiyon kaybı yaşayan hastalar ve postoperatif rehabilitasyon gereken hastalar, denge bozukluğuna bağlı düşme problemi olan hastalar birimimizce değerlendirilmekte ve gerekirse tedavi edilmektedir.

VİDEONİSTAGMOGRAFİ (VNG)

Hastada görülen nistagmus ve göz hareketlerinin 10 ayrı test ile değerlendirilerek video ortamında bilgisayara kaydedilmesi işlemidir. Baş dönmesinin santral kaynaklı mı yoksa periferik kökenli mi olduğunu inceleme amacıyla kullanılmaktadır. Değerlendirme öncesinde; hasta baş dönmesi veya denge bozukluğu için medikal tedavi görüyorsa, en doğru sonuçlar için test gününden iki gün önce kullandığı ilaçlara ara vermelidir.

Değerlendirilen hasta grubu:

  • Kulak Burun Boğaz hekimi tarafından muayenesi yapılmış, baş dönmesinin periferik veya santral kökenli olup olmadığı ayırımının belirlenmesi gereken hastalar,

  • Baş dönmesinin ayrıntılı incelenmesi gereken hastalar,

  • Muayene sırasında göz hareketlerinin net olarak incelenemediği hastalar,

  • Göz fiksasyonu olmadan nistagmusun incelenmesi gereken hastalar bölümümüzde değerlendirilmektedir.

Dengenin Anatomisi

Dizziness (baş dönmesi), vertigo ve taşıt tutması denge sistemi ile ilgilidir. Uzay araştırmacıları bu duyguya uzaysal oryantasyon demektedirler. Denge sistemi iç kulakta yer alır ve beyne vücudun uzay içinde nerede olduğunu, pozisyonunun yönünü, hangi yönde hareket ettiğini ve dönüp dönmediğini bildirir.

Denge duygusu sinir sisteminin aşağıda belirtilen bölümleri arasındaki kompleks ilişkilerle sağlanmaktadır. Tedaviye başlamadan önce mutlaka teşhis konulmalıdır. Bu, detaylı bir Kulak Burun Boğaz muayenesini ve muhtemel bazı laboratuvar, endoskopik ve röntgen çalışmalarını içermektedir. Bakteriyel enfeksiyonlar antibiyotiklerle tedavi edilir ancak bunlar genellikle geçici bir iyileşme sağlar. Kronik sinüzitte kapalı sinüslerin açılması için cerrahi bir müdahaleye ihtiyaç vardır.

  1. İç kulak (labirent), hareketin yönünü yani dönüp dönmediğini, ileri, geri, bir yandan diğer yana, yukarı veya aşağıya doğru olduğunu belirler.

  2. Gözler, vücudun uzay içindeki yerini (baş aşağı vs.) ve hareketin yönünü belirler.

  3. Eklemlerde ve omurgada bulunan basınç reseptörleri, vücudun hangi parçasının aşağıda olduğunu ve neresinin yere değdiğini belirler.

  4. Kaslardaki ve eklemlerdeki algılama reseptörleri, vücudun hangi parçasının hareket ettiğini belirler.

  5. Merkezi sinir sistemi (beyin ve omurilik), önceki dört sistemden gelen uyarıları işler ve sonuçta koordinasyonu sağlanmış bir algılama ortaya çıkar.

Taşıt tutmasının bulguları ve baş dönmesi, merkezi sinir sistemine diğer dört sistemden birbirine zıt mesajlar geldiğinde ortaya çıkar. Örneğin, fırtınalı bir günde uçağa bindiğinizi düşünün ve uçağınız hava akımlarından dolayı sallanmaktadır. Ancak gözleriniz bu hareketi algılamaz, çünkü bütün gördüğünüz uçağın içidir. Sonuç olarak, beyniniz birbiriyle uyuşmayan mesajlar alır ve bu yüzden uçak tutması yaşayabilirsiniz.

Veya bir arabanın arka koltuğunda oturmuş kitap okuduğunuzu düşünün. İç kulağınız ve deri reseptörleriniz yolculuğun hareketini algılar ancak gözleriniz sadece kitabı görür. Bu nedenle taşıt tutması oluşabilir. Gerçek bir tıbbi örnek vermek gerekirse, bir darbeden dolayı yalnızca bir taraftaki iç kulağınızın hasarlandığını düşünün. Hasarlı iç kulak, normal iç kulakla aynı mesajları göndermez ve bu, beyne yanlış bilgi verir, kişi vertigodan veya dönüyormuş hissinden şikayetçi olabilir. Bazen bulantı da görülebilir.

Hangi Tıbbi Rahatsızlıklar Baş Dönmesine Neden Olur?

  1. Dolaşım: Dolaşım bozuklukları baş dönmesinin en sık nedenleri arasındadır. Eğer beyniniz yeterince kan almazsa başınız dönmeye başlar. Hemen hemen herkes yatarken aniden ayağa kalktığında bu durumu birkaç kez yaşamıştır. Ancak bazı insanlar sık veya kronik nedenlerden ötürü baş dönmesi şikayetlerinde bulunurlar. Bu arterioskleroz (damar sertliği) nedeniyle olur. Bu rahatsızlık çoğunlukla yüksek tansiyon hastalarında, şeker hastalarında ve kan yağları yüksek olanlarda görülür. Bazen de kalp fonksiyonları yetersiz olanlarda veya kansızlık şikayeti olanlarda rastlanır. Bazı ilaçlar, özellikle nikotin ve kafein, beyne giden kan akımını azaltır. Diyetteki fazla miktarda tuz da kan akımının azalmasına neden olur. Bazen dolaşımda strese, sinirlenmeye veya gerginliğe bağlı bozukluklar olabilir. Eğer iç kulak yeterince kan alamazsa daha özel bir baş dönmesi durumu olan vertigo ortaya çıkar. İç kulak, kan dolaşımındaki değişikliklere çok hassastır, bu yüzden beyin için bahsedilen zayıf kan dolaşımı durumlarının hepsi iç kulak için de geçerlidir.

  2. Yaralanma: Kafatasında meydana gelen, iç kulağı da zedeleyen bir kırık sonrasında aşırı kısıtlayıcı bir vertigoyla birlikte bulantı ve işitme kaybı gelişir. Baş dönmesi birkaç hafta sürebilir. Bu süre içinde normal taraf yavaş yavaş fonksiyon kazanır ve denge sağlanır. Hasta tekrar normal hayatına dönebilir.

Enfeksiyon: İç kulak enfeksiyonları genellikle viral kökenlidir. Bazen solunum sistemi enfeksiyonlarına sekonder olarak gelişir. Bunlara en güzel örnek grip ve nezledir. Tedavi destekleyici olup bulantı ve baş dönmesini azaltacak ilaçlarla yapılır.