ÇOĞUMUZ kilo kaybetmek için mücadele ediyoruz. Tartıda birkaç kilo eksildiğinde sağlıklı bir aşamaya geçtiğimizi düşünüyoruz. Oysa bazen kilolardan kurtulmak zannedildiği gibi bir ödül değil, ciddi sağlık sorununun ilk   habercisi olabilir. Tıpta, 6 ay ile 1 yıl içinde vücut ağırlığının yüzde 5’inden fazlasının kaybedilmesi ‘istemsiz kilo kaybı’ olarak tanımlanır. Ve bu tablo tiroid hastalıklarından diyabete, sindirim sistemi rahatsızlıklarından kansere, depresyondan kronik enfeksiyonlara kadar pek çok ciddi sorunun sessiz sinyali olabilir. BazEkol Hastanesi Dahiliye Uzmanı Dr. N. Vedat Erten, “Kilo kaybının nedeni mutlaka araştırılmalıdır. Özellikle farkında olmadan kilo verilmişse ve buna başka şikâyetler eşlik ediyorsa bu sadece zayıflama değil, vücudun yardım çağrısıdır” diyerek uyarıyor.

DÜNYADAN ÖRNEKLER

Amerika’da yapılan  geniş ölçekli bir araştırma, istemsiz kilo kaybı ile doktora başvuran her üç kişiden birinde altta yatan ciddi hastalık olduğunu ortaya koydu. İngiltere’de Ulusal Sağlık Servisi, 6 ay içinde 5 kilodan fazla nedensiz zayıflamayı ‘kırmızı alarm’ kategorisine alıyor. Japonya’da yaşlı nüfus üzerine yapılan çalışmalar, istemsiz kilo kaybının demans ve Alzheimer gibi nörolojik hastalıkların erken habercisi olabileceğini gösteriyor. Türkiye’de bu konuda kapsamlı veriler bulunmasa da klinik gözlemler kilo kaybının çoğu zaman geç fark edildiğini ve hastaların doktora başvurduğunda hastalığın ilerlemiş olabildiğini ortaya koyuyor. Oysa ABD’de Mayo  Clinic gibi merkezler, hastalara, “Tartıyla barışık olun, ama hızlı kayıpları görmezden gelmeyin” çağrısı yapıyor.

GÜNLÜK HAYATTA NE YAPILMALI?

Kendi sağlığımız için  yapabileceğimiz basit ama hayati adımlar var. Düzenli tartıya çıkmak, iştah ve  enerji düzeyindeki değişiklikleri not etmek, olağandışı bir durum yaşandığında aile hekimine başvurmak bunların başında geliyor. Londra’da yaşayan bir Türk iş insanı 6 ayda 8 kilo kaybettiğinde bunu strese bağlamıştı. Doktor kontrolünde  pankreasında erken evre   bir tümör tespit edildi ve  zamanında yapılan müda-  hale hayatını kurtardı. Dr. Erten’in de altını çiz- diği gibi, erken tanı hayat kurtarır. Kilo kaybı bazen sağlıklı bir yaşamın ödülü olabilir. Ama, nedensiz gerçek- leştiğinde aslında vücudun  sessiz bir çığlığıdır. Sağlıklı yaşamın anahtarı  bu uyarıları zamanında fark edip harekete geçmektir.