Yas Süreci

Keder, sizin için önemli olan birini ya da bir şeyi kaybetmeye doğal bir yanıttır. Üzüntü veya yalnızlık gibi çeşitli duygular hissedebilirsiniz ve bunu birkaç farklı nedenden dolayı deneyimleyebilirsiniz. Belki sevilen bir kişi öldü, bir ilişki sona erdi ya da işinizi kaybettiniz. Kronik hastalık veya yeni bir eve taşınmak gibi diğer yaşam değişiklikleri de kedere yol açabilir.

Herkes farklı şekilde keder yaşar. Ancak duygularınızı anladığınızda, kendinize iyi baktığınızda ve destek aradığınızda, iyileşme sürecine girebilirsiniz.

Kaybınızla yüzleştiğinizde duygularınız aşamalar halinde ilerleyebilir. Bu süreci tamamen kontrol edemeyebilirsiniz, ancak duygularınızın nedenlerini anlamak faydalı olabilir. Herkes kederi farklı yaşar. Kederin aşamaları artık ideal bir yol olarak görülmese de, bu aşamaları duymuş olabilirsiniz:

Reddetme: Bir kaybı ilk öğrendiğinizde, “Bu gerçekleşmiyor” diye düşünmek normaldir. Şok veya uyuşmuş hissedebilirsiniz. Bu, ezici duyguların acelesi ile başa çıkmak için geçici bir yoldur. Bu bir savunma mekanizması.

Öfke: Gerçeklik ortaya çıktıkça, kaybınızın acılarıyla karşı karşıya kalırsınız. Sinirli ve çaresiz hissedebilirsiniz. Bu duygular daha sonra öfkeye dönüşür. Diğer insanlara, daha yüksek bir güce veya genel olarak yaşama yönlendirebilirsiniz. Ölen ve sizi yalnız bırakan sevilen birine kızmak da doğaldır.

Pazarlık: Bu aşamada, kaybı önlemek için neler yapabileceğiniz üzerinde duruyorsunuz. Ortak düşünceler ‘Keşke’ dir. Ayrıca daha yüksek bir güce sahip bir anlaşmaya varabilirsiniz.

Depresyon : Kayıp ve yaşamınız üzerindeki etkisini anlamaya başladığınızda üzüntü başlar. Depresyon belirtileri arasında ağlama, uyku sorunları ve iştah azalması bulunur. Bunalmış, pişman ve yalnız hissedebilirsiniz.

Kabul: Kederin bu son aşamasında, kaybınızın gerçekliğini kabul edersiniz. Değiştirilemez. Hâlâ üzülmene rağmen, hayatında ilerlemeye başlayabilirsin.

Her insan bu aşamalardan kendi yolundan geçer. Aralarında ileri geri gidebilir veya bir veya daha fazla aşamayı tamamen atlayabilirsiniz. Bir ölümün yıldönümü veya tanıdık bir şarkı gibi kaybınızın hatırlatıcıları kederin geri dönüşünü tetikleyebilir.

Kederlenecek “normal” bir zaman yoktur. Yas tutma süreciniz kişiliğiniz, yaşınız, inançlarınız ve destek ağınız gibi bir çok şeye bağlıdır. Kayıp türü de bir faktördür. Örneğin, sevilen birinin ani ölümü üzerine, örneğin romantik bir ilişkinin sona ermesinden daha uzun ve daha sert üzülme ihtimaliniz vardır.

Zamanla üzüntü hafifler. Kederin yanında mutluluğu ve neşeyi de hissedebileceksiniz. Günlük yaşamınıza dönebileceksiniz.

Bir terapist duygularınızı keşfetmenize yardımcı olabilir. Ayrıca baş etme becerilerini öğretebilir ve kederinizi yönetmenize yardımcı olabilir. Depresyondaysanız, bir doktor kendinizi daha iyi hissetmenize yardımcı olacak ilaçlar reçete edebilir.

Derin, duygusal acı çektiğinizde, duygularınızı uyuşturucu, alkol, yiyecek veya hatta iş ile uyuşturmaya çalışmak cazip gelebilir. Bunlar, daha hızlı iyileşmenizi veya uzun vadede daha iyi hissetmenizi sağlamayacak geçici kaçışlardır. Aslında, bağımlılık, depresyon, kaygı ve hatta duygusal bir bozulmaya yol açabilirler.

Bunun yerine, kaybınızla başa çıkmanıza ve iyileşmeye başlamanıza yardımcı olması için ruh sağlığı uzmanınız ile görüşmelisiniz.